คนท้องเลือดจางห้ามกินอะไร ควรกินอะไรบ้าง พร้อมวิธีรับมือ

21.10.2024

การตั้งครรภ์ เป็นช่วงเวลาที่ร่างกายของคุณแม่เปลี่ยนแปลงอย่างมาก เพื่อพัฒนาระบบต่าง ๆ ของลูกน้อยในครรภ์ ระบบเลือดจะทำงานหนักขึ้น เพื่อสร้างเม็ดเลือดแดงเพิ่มขึ้น แต่หากคุณแม่ได้รับธาตุเหล็กไม่เพียงพอ อาจทำให้เกิดภาวะโลหิตจางได้ ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่พบได้บ่อยในคุณแม่ตั้งครรภ์ คนท้องเลือดจางห้ามกินอะไร มาทำความเข้าใจสาเหตุและวิธีป้องกันภาวะนี้ เพื่อช่วยให้คุณแม่และลูกน้อยแข็งแรงตลอดการตั้งครรภ์

bookmark

อ่าน 6 นาที

สรุป

คนท้องเลือดจางห้ามกินอะไร คนท้องเลือดจางควรหลีกเลี่ยงหรือจำกัดปริมาณอาหารบางชนิด อาจไปยับยั้งการดูดซึมธาตุเหล็กในร่างกายได้ อาจเพิ่มความเสี่ยงของการขาดธาตุเหล็กมากยิ่งขึ้น
คนท้องเลือดจาง เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ได้แก่ ขาดธาตุเหล็กและกรดโฟลิก เสียเลือดขณะตั้งครรภ์ และปัจจัยทางพันธุกรรม
คนท้องโลหิตจาง หากปล่อยทิ้งไว้ อาจเสี่ยงต่อการแท้งบุตร คลอดก่อนกำหนด น้ำหนักตัวน้อย พัฒนาการช้า

เลือกอ่านตามหัวข้อ

คนท้องเลือดจางห้ามกินอะไร กินแล้วจะส่งผลยังไง
คนท้องเลือดจาง เกิดจากสาเหตุอะไร
คนท้องเลือดจาง อาการเป็นยังไง
คนท้องโลหิตจาง ส่งผลยังไงกับลูกบ้าง
คนท้องเลือดจาง ต้องกินอาหารเสริมธาตุเหล็กไหม
คนท้องโลหิตจาง หายขาดได้ไหม
คนท้องเลือดจาง ควรกินอะไร เพื่อบำรุงสุขภาพ
15 เมนูแนะนำ สำหรับคนท้องโลหิตจาง

คนท้องเลือดจางห้ามกินอะไร กินแล้วจะส่งผลยังไง

สำหรับคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์และมีภาวะเลือดจาง การรับประทานอาหารให้ถูกต้องมีความสำคัญมาก เพราะธาตุเหล็กเป็นสิ่งจำเป็นในการสร้างเม็ดเลือดแดง ซึ่งจะส่งผลต่อการเจริญเติบโตของลูกน้อยในครรภ์โดยตรง หากร่างกายขาดธาตุเหล็ก อาจทำให้ภาวะเลือดจางรุนแรงขึ้น และส่งผลกระทบต่อสุขภาพของทั้งคุณแม่และลูกน้อยได้

คนท้องเลือดจางห้ามกินอะไร โดยทั่วไปคนท้องเลือดจางสามารถรับประทานอาหารส่วนใหญ่ได้ เพียงแต่ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีผลต่อการดูดซึมธาตุเหล็ก ห้ามรับประทานร่วมกับธาตุเหล็กแบบเม็ด เพราะต้านการดูดซึมสารอาหารได้

อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง หรือรับประทานให้น้อย ได้แก่

อาหารที่มีแคลเซียมสูง เช่น นม เนย โยเกิร์ต ชีส น้ำเต้าหู้ และผลิตภัณฑ์ของนม
อาหารที่มีฟิติน เช่น ธัญพืชบางชนิด
อาหารที่มีสารโพลีฟีนอล เช่น ชา กาแฟ ไวน์แดง ดาร์กช็อกโกแลต
อาหารแปรรูป อาหารสำเร็จรูป น้ำอัดลม

อย่างไรก็ตาม อาหารเหล่านี้ ไม่ได้ห้ามรับประทาน เพราะอุดมไปด้วยสารอาหารที่จำเป็น แต่ควรรับประทานในปริมาณที่จำกัด และรับประทานก่อนหรือหลังรับประทานธาตุเหล็กแบบเม็ดอย่างน้อย 2 ชั่วโมง เพื่อไม่ให้รบกวนการดูดซึมของธาตุเหล็ก

คนท้องเลือดจาง เกิดจากสาเหตุอะไร

คนท้องเลือดจาง เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ดังนี้

1. ขาดธาตุเหล็กและกรดโฟลิก

สาเหตุหลักมาจากการรับประทานอาหารไม่เพียงพอ หรืออาหารที่รับประทานขาดสารอาหารสำคัญเหล่านี้ ซึ่งจำเป็นต่อการสร้างเม็ดเลือดแดง เพื่อส่งออกซิเจนไปเลี้ยงทารกในครรภ์

2. การเสียเลือดขณะตั้งครรภ์

ภาวะรกเกาะต่ำ หรือการติดเชื้อบางชนิด ทำให้ร่างกายสูญเสียเลือดมากกว่าปกติ ส่งผลให้เกิดภาวะโลหิตจางได้

3. ปัจจัยทางพันธุกรรม

ผู้ที่มีพาหะหรือมีประวัติครอบครัวเป็นโรคธาลัสซีเมีย มีความเสี่ยงที่จะเป็นโลหิตจางได้ง่ายขึ้น เนื่องจากร่างกายสร้างเม็ดเลือดแดงผิดปกติ

คนท้องเลือดจาง อาการเป็นยังไง

ภาวะโลหิตจางในหญิงตั้งครรภ์ มักส่งผลให้อ่อนเพลียและมีอาการต่าง ๆ ที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตได้ เช่น รู้สึกเหนื่อยง่าย แม้จะทำกิจวัตรประจำวันเล็กน้อย หน้ามืด เวียนศีรษะ อาจเป็นลมได้ง่าย หัวใจทำงานหนักขึ้น เพื่อส่งเลือดไปเลี้ยงร่างกายทำให้ใจสั่น ผิวซีดเนื่องจากเลือดน้อย เป็นต้น

คนท้องโลหิตจาง ส่งผลยังไงกับลูกบ้าง

คนท้องโลหิตจาง หากปล่อยทิ้งไว้ อาจเสี่ยงต่อการแท้งบุตร เนื่องจากทารกไม่ได้รับสารอาหารและออกซิเจนที่เพียงพอ เพราะโดยปกติเม็ดเลือดแดงเป็นตัวนำสารอาหารและออกซิเจนไปยังทารก เมื่อไหร่ก็ตามที่เม็ดเลือดแดงมีปริมาณน้อยลง หรือรูปร่างผิดปกติ จะทำให้การนำสารอาหารและออกซิเจนไปยังลูกน้อยลง ทำให้เด็กเติบโตช้า คลอดก่อนกำหนด

ทารกคลอดก่อนกำหนด อาจมีน้ำหนักน้อยกว่าเกณฑ์ปกติได้ ในส่วนของคุณแม่อาจฟื้นตัวช้าหลังคลอด เนื่องจากการเสียเลือดมาก และเสี่ยงต่อการติดเชื้อ เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันทำงานไม่ดีพอ

คนท้องเลือดจาง ต้องกินอาหารเสริมธาตุเหล็กไหม

หากคุณแม่ตั้งครรภ์มีภาวะโลหิตจาง แพทย์มักจะสั่งยาธาตุเหล็กเสริม เพื่อช่วยให้ร่างกายสร้างเม็ดเลือดแดงได้มากขึ้น ทำให้อาการอ่อนเพลียและเหนื่อยล้าดีขึ้น และที่สำคัญคือช่วยให้ทารกในครรภ์ได้รับสารอาหารและออกซิเจนอย่างเพียงพอ เพื่อการเจริญเติบโตที่สมบูรณ์ ควรรับประทานธาตุเหล็กเสริมตามที่แพทย์สั่งเท่านั้น ไม่ควรซื้อยาหรืออาหารเสริมมารับประทานเอง

คนท้องโลหิตจาง หายขาดได้ไหม

คนท้องโลหิตจางส่วนใหญ่ สามารถดูแลให้ดีขึ้นได้ แต่โอกาสที่ภาวะนี้จะกลับมาเป็นซ้ำอีกก็มีได้เช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากคุณแม่ไม่ได้รับธาตุเหล็กในปริมาณที่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ทำไมภาวะโลหิตจางในคนท้องถึงกลับมาเป็นซ้ำได้

ในระหว่างตั้งครรภ์ ร่างกายของแม่ต้องการธาตุเหล็กเพิ่มขึ้นอย่างมาก เพื่อนำไปใช้ในการสร้างเม็ดเลือดแดงให้เพียงพอสำหรับทั้งคุณแม่และลูกน้อย รวมถึงเตรียมพร้อมสำหรับการคลอดบุตรด้วย
ปัจจัยบางอย่าง เช่น การรับประทานอาหารบางชนิดร่วมกัน หรือการมีปัญหาสุขภาพบางอย่าง อาจส่งผลให้ร่างกายดูดซึมธาตุเหล็กได้ไม่ดีเท่าที่ควร

คุณแม่จึงควรดูแลตัวเอง เพื่อป้องกันภาวะโลหิตจางไม่ให้กลับมาเป็นซ้ำ โดยรับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กสูง เช่น เนื้อสัตว์ ตับ ไข่แดง ผักใบเขียว รวมถึงทานวิตามินเสริม ตามคำแนะนำของแพทย์

คนท้องเลือดจาง ควรกินอะไร เพื่อบำรุงสุขภาพ

เพื่อช่วยให้คุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ ที่มีภาวะโลหิตจางฟื้นตัวได้เร็วขึ้น แนะนำรับประทานอาหารบำรุงสำหรับคุณแม่ที่มีเลือดจาง ดังนี้

อาหารที่มีธาตุเหล็กสูง เช่น เนื้อสัตว์ต่าง ๆ (เนื้อวัว, เนื้อหมู, เนื้อไก่) ตับ, เครื่องใน, ไข่แดง, ปลา, ถั่ว, งาดำ และผักใบเขียวต่าง ๆ
ผักและผลไม้ที่มีวิตามินซีสูง เพื่อช่วยให้ร่างกายดูดซึมธาตุเหล็กได้ดียิ่งขึ้น เช่น บรอกโคลี, พริกหวาน, มันฝรั่งหวาน, ดอกกะหล่ำ, ผักโขม, ผักคะน้า, กะหล่ำปลี, มะเขือเทศ, น้ำมะเขือเทศ, ส้ม, มะนาว, ฝรั่ง, สตรอเบอร์รี, มะม่วง, มะละกอ, กีวี, สับปะรด, แตงโม และน้ำผลไม้ที่มีวิตามินซีสูง

15 เมนูแนะนำ สำหรับคนท้องโลหิตจาง

ตัวอย่างเมนูแนะนำสำหรับคนท้องโลหิตจางเน้นธาตุเหล็ก และวิตามินซี เพื่อเพิ่มการดูดซึมธาตุเหล็กให้ดียิ่งขึ้น ดังนี้

เมนูที่เน้นตับและเครื่องใน

โจ๊กไก่ ตับ ใส่ไข่ ตับเป็นแหล่งธาตุเหล็กชั้นยอด ไข่แดงก็มีธาตุเหล็กเช่นกัน โจ๊กเป็นอาหารย่อยง่าย เหมาะสำหรับคุณแม่ที่ไม่ค่อยสบายท้อง
กุยช่ายผัดตับ, ผัดคะน้าใส่ตับ, ตับผัดกะเพรา เมนูนี้เหล่ามีตับเป็นวัตถุดิบหลัก ซึ่งอุดมไปด้วยธาตุเหล็ก
เกาเหลาเลือดหมู เลือดหมูก็เป็นอีกแหล่งของธาตุเหล็กที่ดี

เมนูที่เน้นเนื้อสัตว์และผักใบเขียว

ผัดผักรวมหมูสับ หมูสับให้ธาตุเหล็ก ผักรวมให้วิตามินและแร่ธาตุต่าง ๆ
ปลาผัดขึ้นฉ่าย ปลาเป็นแหล่งโปรตีนที่ดี และขึ้นฉ่ายก็มีวิตามินซีสูง
ซุปผักโขม ผักโขมอุดมไปด้วยธาตุเหล็กและวิตามินซี
ไก่ผัดขิง, บรอกโคลีผัดกุ้ง, ปลากะพงนึ่งมะนาว, ปลาช่อนทะเลผัดขิง เป็นการนำเนื้อสัตว์มาประกอบอาหารกับผักที่มีวิตามินซี เพื่อเพิ่มการดูดซึมธาตุเหล็ก
แกงจืดหมูสับตำลึง ตำลึงเป็นผักใบเขียว ที่อุดมไปด้วยวิตามินซี ช่วยเพิ่มการดูดซึมธาตุเหล็กจากเนื้อหมูได้ดีขึ้น

เมนูที่ช่วยเพิ่มวิตามินซี

ยำผลไม้รวม, ยำไข่ดาว แม้จะไม่มีธาตุเหล็กโดยตรง แต่การรับประทานอาหารรสเปรี้ยว เช่น ยำ มีส่วนช่วยในการดูดซึมธาตุเหล็กได้ดีขึ้น

คนท้องเลือดจางสามารถป้องกันได้ เมื่อตั้งครรภ์แล้วคุณแม่ควรฝากครรภ์กับแพทย์ตามกำหนด แพทย์จะทำการตรวจร่างกายและตรวจเลือดเพื่อติดตามภาวะสุขภาพของคุณแม่และทารกในครรภ์ รวมถึงตรวจหาภาวะโลหิตจางด้วย หากพบว่าคุณแม่มีภาวะโลหิตจาง แพทย์จะให้คำแนะนำในการดูแลตนเอง และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน รวมถึงอาจแนะนำให้ทานยาเสริมธาตุเหล็กเพื่อช่วยให้ภาวะโลหิตจางดีขึ้น แต่ต้องอยู่ภายใต้คำแนะนำจากแพทย์ เพื่อไม่ให้ส่งผลเสียต่อลูกน้อยในครรภ์

บทความแนะนำสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์